The genus Fomitopsis (Polyporales, Basidiomycota) reconsidered

Stud Mycol. 2024 Mar:107:149-249. doi: 10.3114/sim.2024.107.03. Epub 2024 Feb 22.

Abstract

Based on seven- and three-gene datasets, we discuss four alternative approaches for a reclassification of Fomitopsidaceae (Polyporales, Basidiomycota). After taking into account morphological diversity in the family, we argue in favour of distinguishing three genera only, viz. Anthoporia, Antrodia and Fomitopsis. Fomitopsis becomes a large genus with 128 accepted species, containing almost all former Fomitopsis spp. and most species formerly placed in Antrodia, Daedalea and Laccocephalum. Genera Buglossoporus, Cartilosoma, Daedalea, Melanoporia, Neolentiporus, alongside twenty others, are treated as synonyms of Fomitopsis. This generic scheme allows for morphologically distinct genera in Fomitopsidaceae, unlike other schemes we considered. We provide arguments for retaining Fomitopsis and suppressing earlier (Daedalea, Caloporus) or simultaneously published generic names (Piptoporus) considered here as its synonyms. Taxonomy of nine species complexes in the genus is revised based on ITS, ITS + TEF1, ITS + TEF1 + RPB1 and ITS + TEF1 + RPB2 datasets. In total, 17 species are described as new to science, 26 older species are reinstated and 26 currently accepted species names are relegated to synonymy. A condensed identification key for all accepted species in the genus is provided. Taxonomic novelties: New species: Fomitopsis algumicola Grebenc & Spirin, F. caseosa Vlasák & Spirin, F. cupressicola Vlasák, J. Vlasák Jr. & Spirin, F. derelicta Vlasák & Spirin, F. dollingeri Vlasák & Spirin, F. fissa Vlasák & Spirin, F. lapidosa Miettinen & Spirin, F. lignicolor Vlasák & Spirin, F. maculosa Miettinen & Spirin, F. pannucea Runnel & Spirin, F. perhiemata Viner & Spirin, F. purpurea Spirin & Ryvarden, F. retorrida Spirin & Kotiranta, F. solaris Rivoire, A.M. Ainsworth & Vlasák, F. tristis Miettinen & Spirin, F. tunicata Miettinen & Spirin, F. visenda Miettinen & Spirin. New combinations: Fomitopsis aculeata (Cooke) Spirin & Miettinen, F. aethalodes (Mont.) Spirin, F. alaskana (D.V. Baxter) Spirin & Vlasák, F. albidoides (A. David & Dequatre) Bernicchia & Vlasák, F. amygdalina (Berk. & Ravenel) Spirin & Vlasák, F. angusta (Spirin & Vlasák) Spirin & Vlasák, F. atypa (Lév.) Spirin & Vlasák, F. caespitosa (Murrill) Spirin & Miettinen, F. calcitrosa (Spirin & Miettinen) Spirin & Miettinen, F. circularis (B.K. Cui & Hai J. Li) Spirin, F. concentrica (G. Cunn.) M.D. Barrett, F. cyclopis (Miettinen & Spirin) Miettinen & Spirin, F. dickinsii (Berk. ex Cooke) Spirin, F. elevata (Corner) Spirin & Miettinen, F. eucalypti (Kalchbr.) Spirin, F. ferrea (Cooke) Spirin & Viner, F. flavimontis (Vlasák & Spirin) Vlasák & Spirin, F. foedata (Berk.) Spirin & Miettinen, F. gilvidula (Bres.) Spirin & Miettinen, F. glabricystidia (Ipulet & Ryvarden) Miettinen & Ryvarden, F. globispora (Ryvarden & Aime) Spirin, F. hartmannii (Cooke) M.D. Barrett & Spirin, F. hyalina (Spirin, Miettinen & Kotir.) Spirin & Miettinen, F. hypoxantha (Bres.) Spirin & Miettinen, F. incana (Lév.) Spirin & V. Malysheva, F. infirma (Renvall & Niemelä) Miettinen & Niemelä, F. juniperina (Murrill) Spirin & Vlasák, F. kuzyana (Pilát ex Pilát) Spirin & Vlasák, F. leioderma (Mont.) Spirin & Vlasak, F. leucaena (Y.C. Dai & Niemelä) Spirin & Miettinen, F. luzonensis (Murrill) Spirin & Miettinen, F. maculatissima (Lloyd) Spirin, F. madronae (Vlasák & Ryvarden) Vlasák & Ryvarden, F. malicola (Berk. & M.A. Curtis) Spirin, F. marchionica (Mont.) Spirin & Miettinen, F. marianii (Bres.) Spirin, Vlasák & Cartabia, F. mellita (Niemelä & Penttilä) Niemelä & Miettinen, F. microcarpa (B.K. Cui & Shun Liu) Spirin, F. micropora (B.K. Cui & Shun Liu) Spirin, F. modesta (Kuntze ex Fr.) Vlasák & Spirin, F. monomitica (Yuan Y. Chen) Spirin & Viner, F. morganii (Lloyd) Spirin & Vlasák, F. moritziana (Lév.) Spirin & Miettinen, F. neotropica (D.L. Lindner, Ryvarden & T.J. Baroni) Vlasák, F. nigra (Berk.) Spirin & Miettinen, F. nivosella (Murrill) Spirin & Vlasák, F. oboensis (Decock, Amalfi & Ryvarden) Spirin, F. oleracea (R.W. Davidson & Lombard) Spirin & Vlasák, F. philippinensis (Murrill) Spirin & Vlasák, F. primaeva (Renvall & Niemelä) Miettinen & Niemelä, F. psilodermea (Berk. & Mont.) Spirin & Vlasák, F. pulverulenta (Rivoire) Rivoire, F. pulvina (Pers.) Spirin & Vlasák, F. pulvinascens (Pilát ex Pilát) Niemelä & Miettinen, F. quercina (L.) Spirin & Miettinen, F. ramentacea (Berk. & Broome) Spirin & Vlasák, F. renehenticii (Rivoire, Trichies & Vlasák) Rivoire & Vlasák, F. roseofusca (Romell) Spirin & Vlasák, F. sagraeana (Mont.) Vlasák & Spirin, F. sandaliae (Bernicchia & Ryvarden) Bernicchia & Vlasák, F. sclerotina (Rodway) M.D. Barrett & Spirin, F. serialiformis (Kout & Vlasák) Vlasák, F. serialis (Fr.) Spirin & Runnel, F. serrata (Vlasák & Spirin) Vlasák & Spirin, F. squamosella (Bernicchia & Ryvarden) Bernicchia & Ryvarden, F. stereoides (Fr.) Spirin, F. subectypa (Murrill) Spirin & Vlasák, F. substratosa (Malençon) Spirin & Miettinen, F. tropica (B.K. Cui) Spirin, F. tumulosa (Cooke) M.D. Barrett & Spirin, F. tuvensis (Spirin, Vlasák & Kotir.) Spirin & Vlasák, F. uralensis (Pilát) Spirin & Miettinen, F. ussuriensis (Bondartsev & Ljub.) Spirin & Miettinen, F. variiformis (Peck) Vlasák & Spirin, F. yunnanensis (M.L. Han & Q. An) Spirin, Daedaleopsis candicans (P. Karst.) Spirin, Megasporoporia eutelea (Har. & Pat.) Spirin & Viner, Neofomitella hemitephra (Berk.) M.D. Barrett, Pseudophaeolus soloniensis (Dubois) Spirin & Rivoire, P. trichrous (Berk. & M.A. Curtis) Vlasák & Spirin. New synonyms: Antrodia bondartsevae Spirin, A. huangshanensis Y.C. Dai & B.K. Cui, A. taxa T.T. Chang & W.N. Chou, A. wangii Y.C. Dai & H.S. Yuan, Antrodiella subnigra Oba, Mossebo & Ryvarden, Antrodiopsis Audet, Boletus quercinus Schrad., Brunneoporus Audet, Buglossoporus Kotl. & Pouzar, Buglossoporus eucalypticola M.L. Han, B.K. Cui & Y.C. Dai, Caloporus P. Karst., Cartilosoma Kotlaba & Pouzar, Coriolus clemensiae Murrill, C. cuneatiformis Murrill, C. hollickii Murrill, C. parthenius Hariot & Pat., C. rubritinctus Murrill, Daedalea Pers., Daedalea allantoidea M.L. Han, B.K. Cui & Y.C. Dai, D. americana M.L. Han, Vlasák & B.K. Cui, D. radiata B.K. Cui & Hai J. Li, D. rajchenbergiana Kossmann & Drechsler-Santos, D. sinensis Lloyd, Daedalella B.K. Cui & Shun Liu, Dentiporus Audet, Flavidoporia Audet, Fomes subferreus Murrill, Fomitopsis cana B.K. Cui, Hai J. Li & M.L. Han, F. caribensis B.K. Cui & Shun Liu, F. cystidiata B.K. Cui & M.L. Han, F. ginkgonis B.K. Cui & Shun Liu, F. iberica Melo & Ryvarden, F. incarnata K.M. Kim, J.S. Lee & H.S. Jung, F. subfeei B.K. Cui & M.L. Han, F. subtropica B.K. Cui & Hai J. Li, Fragifomes B.K. Cui, M.L. Han & Y.C. Dai, Leptoporus epileucinus Pilát, Melanoporia Murrill, Neoantrodia Audet, Neolentiporus Rajchenb., Nigroporus macroporus Ryvarden & Iturr., Niveoporofomes B.K. Cui, M.L. Han & Y.C. Dai, Pilatoporus Kotl. & Pouzar, Piptoporus P. Karst., Polyporus aurora Ces., P. durescens Overh. ex J. Lowe, P. griseodurus Lloyd, Poria incarnata Pers., Pseudoantrodia B.K. Cui, Y.Y. Chen & Shun Liu, Pseudofomitopsis B.K. Cui & Shun Liu, Ranadivia Zmitr., Rhizoporia Audet, Rhodofomes Kotl. & Pouzar, Rhodofomitopsis B.K. Cui, M.L. Han & Y.C. Dai, Rhodofomitopsis pseudofeei B.K. Cui & Shun Liu, R. roseomagna Nogueira-Melo, A.M.S. Soares & Gibertoni, Rubellofomes B.K. Cui, M.L. Han & Y.C. Dai, Subantrodia Audet, Trametes fulvirubida Corner, T. lignea Murrill, T. lusor Corner, T. pseudodochmia Corner, T. subalutacea Bourdot & Galzin, T. supermodesta Ryvarden & Iturr., T. tuberculata Bres., Tyromyces multipapillatus Corner, T. ochraceivinosus Corner, T. palmarum Murrill, T. singularis Corner, T. squamosellus Núñez & Ryvarden, Ungulidaedalea B.K. Cui, M.L. Han & Y.C. Dai. Lectotypes: Hexagonia sulcata Berk., Polyporus castaneae Bourdot & Galzin, Poria incarnata Pers., Trametes subalutacea Bourdot & Galzin, Ungulina substratosa Malençon. Neotypes: Agaricus soloniensis Dubois, Boletus pulvinus Pers. Citation: Spirin V, Runnel K, Vlasák J, Viner I, Barrett MD, Ryvarden L, Bernicchia A, Rivoire B, Ainsworth AM, Grebenc T, Cartabia M, Niemelä T, Larsson K-H, Miettinen O (2024). The genus Fomitopsis (Polyporales, Basidiomycota) reconsidered. Studies in Mycology 107: 149-249. doi: 10.3114/sim.2024.107.03.

Keywords: brown-rot fungi; new taxa; phylogeny; polypores; taxonomy.