Background: Recent literature data highlights metabolic changes in amyotrophic lateral sclerosis (ALS). To explore possible early metabolic changes, we aimed to analyse the fatty acids (FA) composition of erythrocytes in newly diagnosed als patients and to see whether fatty acid levels correlate with the ALSFRS-R score or disease duration.
Methods: The severity of motor function involvement was assessed by the ALSFRS-R scale at the initial evaluation. The fatty acid profile of erythrocyte membranes was analysed by gas-liquid chromatography. The study comprised 26 clinically diagnosed als patients, with mean ALSFRS-R 38±8. The control group included 26 healthy volunteers.
Uvod: Dostupni literaturni podaci ističu značaj metaboličkih promena kod amiotrofične lateralne skleroze (ALS). Sa ciljem da istražimo moguće rane metaboličke promene analizirali smo sastav masnih kiselina (MK) eritrocita kod novodijagnostikovanih als pacijenata da bi videli da li nivoi masnih kiselina koreliraju sa ALSFRS-R ocenom ili trajanjem bolesti.
Metode: Stepen oštećenja motoričke funkcije procenjivan je ALSFRS-R skalom pri početnoj proceni. Studija je obuhvatila 26 klinički dijagnostikovanih als pacijenata, srednja vrednost ALSFRS-R bila je 38±8. Kontrolnu grupu činilo je 26 zdravih dobrovoljaca. Profil masnih kiselina membrana eritrocita je analiziran gasno-tečnom hromatografijom.
Rezultati: Značajno viši nivoi palmitinske kiseline i ukupnih zasićenih MK nađeni su kod als pacijenata. Ukupne mononezasičene MK, palmitoleinska, vakcenska i oleinska kiselina takođe su bile značajno povečane kod als pacijenata. Nivoi eikozapentaenske kiseline, dokozapentaenske kiseline, ukupne polinezasičene MK (PUFA) i n-6 PUFA bili su značajno niži kod pacijenata sa als. Pored toga, alinolenska kiselina, prekursor porodice n-3 PUFA, uopšte nije detektovana kod als pacijenata. Nismo pronašli značajnu korelaciju između ALSFRS-R ocene i nivoa pojedinačnih analiziranih MK. Umerena negativna korelacija je pronađena između trajanja bolesti i nivoa DHA, a nađena je pozitivna korelacija trajanja bolesti sa nivoom MUFA.
Zaključak: Prikazani eksperimentalni dokazi mogu doprineti oblikovanju korisne nutritivne intervencije.
Keywords: amyotrophic lateral sclerosis; metabolism; monounsaturated fatty acids; polyunsaturated fatty acids; saturated fatty acids.
2023 Rajna Minić, Aleksandra Arsić, Milica Kojadinović, Aleksa Palibrk, Brizita Đorđević, Zorica Stević, published by CEON/CEES.