Cancer is a life-threatening disease that occurs as a result of the uncontrolled proliferation of cells in any organ or tissue of the body. Parasites are dangerous organisms that can cause death in some cases. Parasite and cancer cells are similar in their capacity to survive and proliferate independently of exogenous growth factors, to be resistant to apoptosis, and to evade host immune mechanisms. Therefore, it is difficult for the body to completely get rid of cancer cells and parasitic agents. In vitro studies or experimental animal studies examining the parasite-cancer relationship have shown that besides parasites that can cause cancer directly, there are also parasites that can indirectly stimulate cancer development through various mechanisms. On the other hand, it is known that the immune response against some parasites can show antitumoral activity in the body. Parasitic agents can have both tumoral and antitumoral effects through regulation of immune response, prevention of metastasis and angiogenesis, inhibition of proliferative signals, and regulation of inflammatory responses that induce cancer development.
Kanser, vücudun herhangi organ ya da dokusundaki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucunda ortaya çıkan ve hayatı tehdit eden bir hastalık tablosudur. Parazitler ise bazı durumlarda ölüme de neden olabilen tehlikeli organizmalardır. Parazit ve kanser hücreleri eksojen büyüme faktörlerinden bağımsız olarak yaşayabilme ve çoğalabilme, apoptoza dirençli olma ve konak bağışıklık mekanizmalarından kaçabilme kapasiteleri bakımından benzerlik göstermektedirler. Bu nedenle vücudun kanser hücrelerinden ve paraziter ajanlardan tamamen kurtulması zordur. Parazit-kanser ilişkisini inceleyen in vitro çalışmalar veya deneysel hayvan çalışmaları doğrudan kansere neden olabilen parazitlerin yanı sıra, çeşitli mekanizmalarla dolaylı yoldan kanser gelişimini uyarabilen parazitlerin de olduğunu göstermiştir. Diğer taraftan bazı parazitlere karşı gelişen immün yanıtın vücutta antitümöral etkinlik gösterebildiği de bilinmektedir. Paraziter ajanların immün yanıtın düzenlenmesi, metastaz ve anjiyogenezi önlenmesi, proliferatif sinyallerin inhibisyonu, kanser gelişimini indükleyen enflamatuvar yanıtların düzenlenmesi yoluyla hem tümöral hem de antitümöral etkileri bulunabilmektedir. Bu derlemede, parazit kanser ilişkisi tedavi hedefi olabilecek ortak moleküler yapılar göz önünde bulundurularak ayrıntılı olarak incelenmiştir.
Keywords: Cancer; parasite; drug; antigen.
©Copyright 2022 Turkish Society for Parasitology