Background: The growing incidence of caries at all ages groups, justifies the need of constant search for effective methods of preventing, also in the context of the assessment of the impact of occupational agent. The research hypothesis assumed that due to the specificity of the profession, students of the gastronomic school have forced, additional contact with food. Thus it might be difficult for them students to maintain proper oral hygiene and, consequently, increase the incidence of tooth decay.
Material and methods: The study group comprised 109 men: 55 students of a gastronomic technical school (GA) and for comparison 54 students of an electrical and IT technical school (E-I), whose vocational education was completely unrelated to food processing. The study was performed at 2 stages (at the beginning and after 3 years of practical vocational training) and comprised of 2 parts: a dental examination and a questionnaire examination (assessment of individual oral hygiene, preferred food products and sources of knowledge about nutrition).
Results: After 3 years of observation, a higher, statistically significant, increase in the number of people with caries (P > 0) was observed in the group of students from the E-I school. The analysis of the sources of knowledge on healthy eating and oral hygiene showed that after 3 years of practical vocational training, the main source of knowledge for GA students was school and the Internet, for E-I students the internet and the family.
Conclusions: The smaller increase in the incidence of tooth decay in the group of GA might probably be associated with the theoretical and practical teaching of food and nutrition in the school. Therefore, the methods of conducting pro-health education on oral hygiene in vocational schools should be improved and the standards of medical conduct during obligatory preventive examinations in every student starting their practical vocational training should be extended. Med Pr. 2022;73(3):219-27.
Wstęp: Rosnąca częstość występowania próchnicy zębów u osób w każdym wieku uzasadnia potrzebę ciągłego poszukiwania skutecznych metod zapobiegania jej rozwojowi, także w kontekście oceny oddziaływania szkodliwości zawodowych. Hipoteza badawcza niniejszej pracy zakładała, że uczniowie szkoły gastronomicznej z racji specyfiki zawodu mają wymuszony, dodatkowy kontakt z żywnością, co może utrudniać im utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej i w konsekwencji zwiększać zachorowalność na próchnicę.
Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 109 mężczyzn: 55 uczniów technikum gastronomicznego (GA) oraz dla porównania 54 uczniów technikum elektryczno-informatycznego (E-I), całkowicie niezwiązanego z obróbką żywności. Badanie każdego ucznia, przeprowadzane w 2 etapach (na początku edukacji zawodowej w technikum i po 3 latach praktycznej nauki zawodu), składało się z 2 części – badania stomatologicznego oraz badania kwestionariuszowego (ocena indywidualnej higieny jamy ustnej, preferowanych artykułów spożywczych i źródeł wiedzy na temat żywienia).
Wyniki: Po 3 latach obserwacji większy wzrost liczby osób z próchnicą (P > 0) zaobserwowano w grupie E-I (różnica istotna statystycznie). W grupie GA wzrost liczby osób z próchnicą był nieistotny statystycznie. Analiza źródeł wiedzy na temat zdrowego odżywiania i higieny jamy ustnej wykazała, że po 3 latach praktycznej nauki zawodu dla uczniów GA głównym źródłem wiedzy stała się szkoła i uzupełniająco internet, a dla uczniów E-I – przede wszystkim internet, a dodatkowo rodzina.
Wnioski: Mniejszy przyrost częstości występowania próchnicy w grupie GA należy wiązać z realizowaną w szkole teoretyczną i praktyczną nauką na temat żywności oraz żywienia. Dlatego należy udoskonalać metody prowadzenia edukacji prozdrowotnej dotyczącej higieny jamy ustnej w szkołach zawodowych i poszerzyć standardy postępowania lekarskiego podczas obligatoryjnych badań profilaktycznych u każdego ucznia rozpoczynającego praktyczną naukę zawodu. Med. Pr. 2022;73(3):219–227.
Keywords: dental decay; health education; occupational risk factor; oral health; preventive care; sources of knowledge.
This work is available in Open Access model and licensed under a CC BY-NC 3.0 PL license.