An important problem faced by many healthcare systems is the shortage of medical staff, and in particular doctors and nurses. Their number, competences and qualifications determine the level of availability and quality of medical services. Unfortunately, the demand for medical services is increasing, along with the progressive aging of the population, as well as the increase in the incidence of chronic diseases and frequent reforms of health systems. Employee costs related to healthcare are the most burdensome for the system; therefore, based on the available resources, it is necessary to create effective teams of sector employees. This results in rationalizing employment, or providing new medical and about medical competencies to new groups of professionals, which gives rise to the skill mix phenomenon. A well-prepared and implemented skill mix contributes to improving the quality of patient care, increased patient satisfaction and better clinical outcomes. In the process of mixing of competences, the roles that have been exercised so far are being changed. While some professionals are expanding their existing roles, other employees are required to accept some aspects of the previous roles. In Poland, in order to counteract such negative trends (the shortage of doctors), changes have been introduced to increase access to medical services (e.g., nurses and midwives being vested with the right to issue prescriptions and medical ordinances, paramedics - with the right to perform medical emergency services and provide healthcare services, and physiotherapists - with the right to conduct independent physiotherapeutic visits). A new profession of a medical coordinator has also been introduced. Med Pr. 2020;71(3):337-52.
Problemem wielu systemów ochrony zdrowia jest niedobór kadr medycznych, przede wszystkim lekarzy i pielęgniarek. Ich liczba, kompetencje i uprawnienia warunkują dostępność usług medycznych i ich jakość. Zapotrzebowanie na usługi medyczne zwiększa się wraz z postępującym procesem starzenia się populacji, wzrostem liczby zachorowań na choroby przewlekłe i ciągłymi reformami systemów zdrowotnych. Koszty pracownicze w ochronie zdrowia są kosztami najbardziej obciążającymi system, dlatego trzeba tworzyć efektywne zespoły pracowników sektorowych, korzystając z dostępnych zasobów. Wymienione czynniki skutkują racjonalizacją zatrudnienia lub nadawaniem nowych uprawnień medycznych i okołomedycznych nowym grupom profesjonalistów, czego wynikiem jest zjawisko krzyżowania się kompetencji (skill mix). Dobrze przygotowane i wdrożone krzyżujące się kompetencje pozwalają poprawić jakość opieki nad pacjentem, zwiększyć jego zadowolenie i uzyskać lepsze wyniki kliniczne. W procesie krzyżowania się kompetencji dochodzi do zamiany sprawowanych dotychczas ról. Gdy jedni profesjonaliści rozbudowują istniejące role, inni są zobowiązani do przyjęcia niektórych aspektów poprzedniej roli. Przy krzyżowaniu się kompetencji często pojawiają się też nowe role, nowe zawody, których zakres opracowuje się tak, aby pasowały one do obowiązującej praktyki. Najczęściej krzyżujące się kompetencje dotyczą personelu pielęgniarskiego i położniczego oraz lekarzy i ratowników medycznych. Aby przeciwdziałać niedoborowi lekarzy w Polsce, wprowadzono zmiany, których celem jest zwiększenie dostępu do świadczeń medycznych: m.in. pielęgniarki i położne uzyskały prawo do wypisywania recept i ordynacji medycznej, ratownicy medyczni – prawo do wykonywania medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych, a fizjoterapeuci – prawo do realizacji samodzielnej wizyty fizjoterapeutycznej. Powstał także nowy zawód – koordynator medyczny. Med. Pr. 2020;71(3):337–352.
Keywords: coordinator; healthcare system; human resource management; medical professions; medical staff; skill mix.
This work is available in Open Access model and licensed under a CC BY-NC 3.0 PL license.