The treatment of oral cancer usually consists of surgical removal of the tumour, possibly followed by radiotherapy. The purpose of this dissertation research was to investigate the effects of radiotherapy on the oral tissues, in particular the superficially positioned epithelial cells in the oral mucosa. Earlier studies with electron microscopy revealed that unradiated oral mucosa cells, when observed at high magnification, contain microplicae (ridges or folds). Together with various saliva components, these microplicae form a protective layer that offers defence against, for instance, microorganisms. Radiotherapy damages these microplicae and may even destroy them altogether. Studies have shown that this effect of radiation can be observed in animals as well as in humans. As the radiation dose increased (50 Gy or more) the destruction of the microplicae was more severe. With a dose of 60 Gy or more the microplicae completely disappeared. This process may play an important role in the occurrence of osteoradionecrosis in the jaw and failure of dental implants placed after radiotherapy.
De behandeling van mondkanker bestaat doorgaans uit chirurgische verwijdering van de tumor, eventueel gevolgd door radiotherapie. Doel van dit promotieonderzoek was de effecten van radiotherapie op de orale weefsels, in het bijzonder de oppervlakkig gelegen epitheelcellen van het mondslijmvlies (orale mucosa) te onderzoeken. Eerder is met elektronenmicroscopisch onderzoek aangetoond dat onbestraalde orale mucosacellen bij sterke vergroting microplicae (ribbels of plooien) bezitten. Deze microplicae vormen samen met diverse speekselcomponenten een beschermende laag, die functioneert als verdediging tegen bijvoorbeeld micro-organismen. Door radiotherapie beschadigen deze microplicae of kunnen zelfs helemaal verdwijnen. Uit het onderzoek bleek dat dit bestralingseffect zowel bij dieren als bij mensen optrad. Naarmate de radiatiedosis toenam (50 Gy of meer) was de destructie van de microplicae ernstiger. Bij een dosis van 60 Gy of meer bleken ze zelfs helemaal te verdwijnen. Dit proces zou mogelijk een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van osteoradionecrose van de kaak en bij het verlies van tandwortelimplantaten na radiotherapie.