We describe a rare case of a patient with colonic diverticular perforation manifested only by subcutaneous emphysema of the neck, chest, and abdomen, as visualized by a computed tomography (CT) scan. The 76-year-old female patient with a history of internal diseases was urgently admitted to the Clinic of Internal Diseases due to a urinary tract infection. During the hospitalization, further diagnostic procedures were performed due to palpable subcutaneous emphysema of the neck, chest, and abdomen. Computed tomography examination revealed massive intra-abdominal, intramuscular, and subcutaneous emphysema. A decision was made to perform exploratory laparotomy; the procedure exposed an inveterate diverticular perforation of the sigmoid-rectal flexure as well as air-inflated retroperitoneal tissue. The perforated colon was resected, and a stoma was formed. On the 15(th) postoperative day, the patient died due to cardiorespiratory failure. Although subcutaneous emphysema is a common symptom in everyday medical practice, its etiology remains complex. One should consider this clinical presentation of colonic diverticular perforation, especially in elderly patients in whom the perforation signs may be clinically less marked.
W pracy zaprezentowano rzadki przypadek pacjentki z perforacją uchyłka okrężnicy, której jedynym objawem była masywna rozedma podskórna szyi, śródbrzusza i klatki piersiowej uwidoczniona w badaniu tomografii komputerowej (TK).Kobieta, 76 lat, z licznymi obciążeniami internistycznymi została przyjęta do Kliniki Chorób Wewnętrznych w trybie pilnym z rozpoznaniem zakażenia dróg moczowych. W trakcie hospitalizacji z powodu wyczuwalnej rozedmy podskórnej obejmującej powłoki szyi, klatki piersiowej i brzucha wykonano poszerzoną diagnostykę. Badanie TK uwidoczniło masywną rozedmę śródbrzuszną oraz rozedmę podskórną powłok ciała i śródmięśniową. Zdecydowano o wykonaniu zwiadowczej laparotomii, podczas której uwidoczniono zastarzałą perforację uchyłka okolicy zagięcia esiczo-odbytniczego oraz rozdęte powietrzem tkanki przestrzeni zaotrzewnowej. Resekowano odcinek jelita z perforacją i wyłoniono stomię. W 15. dobie po operacji pacjentka zmarła z powodu niewydolności krążeniowo-oddechowej.Chociaż rozedma podskórna jest częstym objawem w praktyce lekarskiej, jej etiologia bywa bardzo różna. Należy zwrócić szczególną uwagę na nietypową prezentację kliniczną perforacji uchyłka okrężnicy, zwłaszcza u starszych pacjentów, u których objawy ogólne są mniej nasilone.
Keywords: colonic diverticular perforation; massive subcutaneous emphysema.