Adrenal glands are paired endocrine glands located over the upper renal poles. Adrenal pathologies have various clinical presentations. They can coexist with the hyperfunction of individual cortical zones or the medulla, insufficiency of the adrenal cortex or retained normal hormonal function. The most common adrenal masses are tumors incidentally detected in imaging examinations (ultrasound, tomography, magnetic resonance imaging), referred to as incidentalomas. They include a range of histopathological entities but cortical adenomas without hormonal hyperfunction are the most common. Each abdominal ultrasound scan of a child or adult should include the assessment of the suprarenal areas. If a previously non-reported, incidental solid focal lesion exceeding 1 cm (incidentaloma) is detected in the suprarenal area, computed tomography or magnetic resonance imaging should be conducted to confirm its presence and for differentiation and the tumor functional status should be determined. Ultrasound imaging is also used to monitor adrenal incidentaloma that is not eligible for a surgery. The paper presents recommendations concerning the performance and assessment of ultrasound examinations of the adrenal glands and their pathological lesions. The article includes new ultrasound techniques, such as tissue harmonic imaging, spatial compound imaging, three-dimensional ultrasound, elastography, contrast-enhanced ultrasound and parametric imaging. The guidelines presented above are consistent with the recommendations of the Polish Ultrasound Society.
Nadnercze to parzysty gruczoł endokrynny położony nad górnymi biegunami nerek. Choroby nadnerczy prezentują różne obrazy kliniczne. Mogą przebiegać z nadczynnością w zakresie poszczególnych warstw kory nadnercza albo rdzenia, niedoczynnością kory nadnercza lub z zachowaną prawidłową czynnością hormonalną. Najczęściej spotykanymi zmianami nadnerczy są przypadkowo stwierdzane w badaniach obrazowych (ultrasonografia, tomografia, rezonans magnetyczny) guzy, określane terminem incydentaloma. Obejmują one szereg jednostek histopatologicznych, jednak najczęściej są to gruczolaki kory nadnerczy bez nadmiernej czynności hormonalnej. Każde badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej dziecka albo osoby dorosłej powinno obejmować ocenę pól nadnerczowych. W przypadku uwidocznienia w polu nadnerczowym wcześniej nieopisywanej, przypadkowej litej zmiany ogniskowej o średnicy >1 cm (incydentaloma) konieczne jest jej potwierdzenie i różnicowanie za pomocą badania tomografii komputerowej lub obrazowania rezonansu magnetycznego oraz określenie stanu czynnościowego guza. Badanie ultrasonograficzne wykorzystywane jest również do kontrolowania przypadków incydentaloma nadnerczy niezakwalifikowanych do leczenia operacyjnego. W pracy przedstawiono zalecenia dotyczące wykonywania i oceny badań ultrasonograficznych nadnerczy oraz ich zmian patologicznych. Opracowanie uwzględnia nowe techniki ultrasonograficzne, takie jak tkankowe obrazowanie harmoniczne, obrazowanie złożone przestrzennie, ultrasonografia trójwymiarowa, elastografia oraz obrazowanie z zastosowaniem ultrasonograficznych środków kontrastujących i obrazowanie parametryczne. Zawarte w publikacji wytyczne są przedstawione zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego.
Keywords: adrenal glands; adrenal masses; standards; ultrasound.