A survey of the current practice of the informed consent process in general surgery in the Netherlands

Patient Saf Surg. 2013 Jan 21;7(1):4. doi: 10.1186/1754-9493-7-4.

Abstract

Additional non-English language abstract (in Dutch)

Background: A properly conducted surgical informed consent process (SIC) allows patients to authorize an invasive procedure with full comprehension of relevant information including involved risks. Current practice of SIC may differ from the ideal situation. The aim of this study is to evaluate whether SIC practiced by Dutch general surgeons and residents is adequate with involvement of all required elements.

Methods: All members of the Dutch Society of Surgery received an online multiple choice questionnaire evaluating various aspects of SIC.

Results: A total of 453 questionnaires obtained from surgeons and residents representing >95% of all Dutch hospitals were eligible for analysis (response rate 30%). Knowledge on SIC was limited as only 55% was familiar with all three basic elements ('assessment of preconditions', 'provision of information' and 'stage of consent'). Residents performance was inferior compared to surgeons regarding most aspects of daily practice of SIC. One in 6 surgeons (17%) had faced a SIC-related complaint in the previous five years possibly illustrating suboptimal SIC implementation in daily surgical practice.

Conclusions: The quality of the current SIC process is far from optimal in the Netherlands. Surgical residents require training aimed at improving awareness and skills. The SIC process is ideally supported using modern tools including web-based interactive programs. Improvement of the SIC process may enhance patient satisfaction and may possibly reduce the number of complaints.

Achtergrond: Het doel van het preoperatieve informed consent proces (surgical informed consent, SIC) is om patiënten een weloverwogen en welgeïnformeerde keuze te laten maken over hun operatieve ingreep. De hedendaagse praktijk betreffende SIC staat mogelijk ver van de ideale situatie af. Doel van deze studie is om de dagelijkse praktijk van chirurgen en chirurgen in opleiding betreffende SIC te evalueren en te zien of deze voldoet aan de daarvoor gestelde eisen. METHODE: Alle chirurgen en andere leden van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde ontvingen een online multiple-choice vragenlijst betreffende de belangrijkste aspecten van SIC. RESULTATEN: In totaal waren er 453 bruikbare reacties uit meer dan 95% van alle Nederlandse ziekenhuizen (respons 30%). De kennis over SIC blijkt zeer beperkt. Slechts 55% van de chirurgen bleek bekend met de drie basiselementen van SIC ('beoordelen van de competentie van een patiënt', 'verstrekken van informatie' and 'adequaat vastleggen van de toestemming van de patiënt'). De dagelijkse praktijk liet behoorlijke verschillen tussen alle respondenten zien, maar chirurgen in opleiding scoorden significant slechter vergeleken met chirurgen. 17% van alle chirurgen kreeg de afgelopen vijf jaar te maken met een klacht betreffende SIC, wat zou kunnen wijzen op een suboptimale implementatie van SIC in de dagelijkse praktijk.

Conclusie: De kwaliteit van het preoperatieve informed consent proces is in Nederland verre van goed. Chirurgen in opleiding scoorden minder goed dan chirurgen en dienen beter geschoold te worden. Het hele SIC proces zou geformaliseerd moeten worden in protocollen. Moderne hulpmiddelen zoals interactieve softwareprogramma's kunnen hierbij mogelijk helpen. Door het verbeteren van het SIC proces kan de patiëntentevredenheid verhoogd worden terwijl het aantal klachten mogelijk wordt verminderd.